Prawo pracy/Czy możesz rozmawiać po polsku w pracy?

Coraz więcej moich polskich klientów czuje się szykanowanych w pracy m.in. z powodu używania języka polskiego w kontaktach z innymi polskimi pracownikami. Dlatego postanowiłam napisac ten artykuł, by pomóc takim osobom w poradzeniu sobie z tym problemem.

Co na to prawo?

The Equality Act 2010 chroni pracowników przed dyskryminacją rasową. Do dyskryminacji na tle rasowym dochodzi, gdy pracownik jest traktowany w sposób niesprawiedliwy w związku ze swoją rasą lub z powodu rasy kogoś z kim jest związany, np. swojego partnera. “Rasa” jest tu zdefiniowana jako kolor, narodowość, obywatelstwo oraz  pochodzenie etniczne lub narodowe. Bezpośrednia dyskryminacja rasowa występuje, gdy pracownik jest traktowany w sposób gorszy niż ktoś inny będący w tych samych okolicznosciach ze względu na rasę. Z kolei pośrednia dyskryminacja rasowa może występować gdy pracodawca ma zasady, politykę lub praktykę, ktore stawiają osoby z określonej rasowej, etnicznej lub narodowej grupy w położeniu gorszym niż inni.

Czy dyskryminacja bezpośrednia może być uzasadniona?

Nie, jedynie pośrednia dyskryminacja może być uzasadniona przez pracodawcę i musi być to rozsądny powód dla którego osiagniecia jedyną metodą było wprowadzenie środków, które mogą być uznane za dyskryminujące.

Czy pracodawca może wymagać porozumiewania się jedynie w języku angielskim w miejscu pracy?

Takie żądanie będzie uznane za pośrednią dyskryminację, jeśli nie zostanie obiektywnie uzasadnione. Takim uzasadnieniem mogą być zasadne potrzeby biznesu, np. kwestie dot. zdrowia i bezpieczeństwa, kwestie prawne lub finansowe. Należy mieć również na uwadze, iż porozumiewanie się po polsku w miejscu pracy może sprawić, że współpracownicy, którzy porozumiewają się jedynie w języku angielskim poczują się wykluczeni, a nawet nękani.

W niedawnej sprawie Dziedziak v Future Electronics Limited Sąd Pracy uznał, że powiedzenie polskiej pracownicy, by nie używała „swojego własnego języka” było aktem bezpośredniej dyskryminacji i nie mogło być obiektywnie uzasadnione.

Następna sprawa P F Franco v Fyffes Group Limited również dotyczy użycia w pracy języka polskiego. Pan Franco, obywatel portugalski, pracował pod nadzorem polskich przełożonych. Z powodu nieznajomości języka polskiego, którego używali jego przełożeni do porozumiewania się między sobą, uważał, że znajduje się w niekorzystnej sytuacji. Z tego powodu był niezadowolony, że nie wymagano od pracowników porozumiewania się w języku angielskim cały czas. Sędzia Sądu Pracy uznał, że w tym przypadku brak wymagania używania cały czas języka angielskiego przez pracownikow by porozumiewać się miedzy soba, był uzasadniony. Sędzia stwierdził, że pozwolenie osobom, które mówią po polsku, na komunikowanie się między sobą w tym języku prowadzi do łatwiejszego zrozumienia i wydajniejszego zarządzania. Żaden rozsądny pracodawca nie powinieni sugerować, że polscy pracownicy nie powinni rozmawiać między sobą po polsku. Oczywiście, sytuacja jest calkowicie różna jeśli polscy pracownicy komunikują się z osobą, która nie zna języka polskiego – wtedy powinni używać języka, który będzie zrozumiały dla wszystkich osób biorących udział w dyskusji.

Czy możesz rozmawiać po polsku na przerwie w pracy?  

Wymaganie, by polscy pracownicy nie mogli porozumiewać się w języku polskim między sobą na przerwie czy też na imprezie pracowniczej jest dyskryminujące, jeśli nie może być uzasadnione przez zasadne potrzeby biznesu.

Czy Twój angielski musi być perfekcyjny?

Jeśli Twój pracodawca uzasadni, że potrzeby biznesu tego wymagają, i nakaże Ci komunikować się jedynie w języku angielskim w miejscu pracy, to pozostaje kwestia, czy Twoja znajomość języka angielskiego musi być perfekcyjna. Otóż, to zależy od stanowiska jakie zajmujesz, np. od osoby, która zajmuje się obsługą klientów będzie wymagany inny stopień znajomości języka angielskiego niż od pracownika fabryki, który składa urządzenia lub zdejmuje produkty z taśmy. Jednakże nawet od pracownika fabryki pracodawca może wymagać podstawowej znajomości języka angielskiego ze względu na zasady zdrowia i bezpieczeństwa dotyczące zarówno tego pracownika jak i innych współpracowników.  To samo dotyczy personelu pracującego w hotelach lub podobnych miejscach. Ze względu na zagrożenie, jakie mogą stanowić niektóre srodki czystosci zarówno dla zdrowia i bezpieczenstwa personelu sprzatajacego jak i gości, a także by ograniczyć ryzyko wystąpienia wypadków w pracy, pracodawca może wymagać od swoich pracowników takiego stopnia znajomości języka angielskiego, który zminimalizuje to ryzyko.W miejscach z dużą ilością polskich pracowników bardzo często znaki dot. zdrowia i bezpieczeństwa są zarówno w języku angielskim jak i polskim.

Jak widać, poslugiwanie się jedynie językiem angielskim w pracy może byc uzasadnione przez pracodawcę i nie jest dyskryminujące, gdy wymagają tego uzasadnione potrzeby biznesu, wliczając w to zasady dot. zdrowia i bezpieczeństwa.